400 metrekarelik devlet! Haritada görünmüyordu, gerçekte vardı: Neden yok edildi?

. Yazar - Kimbilir Editör 3 Ekim 2025 Cuma

Derleyen: Betül Yasemin Kökbek / Milliyet.com.tr - Çoğu kişi hayatının bir yerinde tek başına ıssız bir yerde kalabalıktan uzakta yaşamanın hayalini kurmuştur. Kimilerinin inziva kimilerinin de özgürlük olarak adlandırdığı bu hayal tarihte bir kişi için gerçeğe dönüştü.İtalyan mühendis Giorgio Rosa, 1960’ların sonunda sıra dışı bir düşü gerçeğe çevirdi ve İtalya’nın Rimini kıyılarının yaklaşık 11 kilometre açığında, Adriyatik Denizi üzerinde kendi yapay adasını inşa etti. 'Isola delle Rose' yani 'Rose Adası' adını verdiği bu platform, kısa sürede dünya gündemine oturdu, filmlere konu oldu ve bugün üzerinden 65 yıl geçmesine rağmen hâlâ konuşulmaya devam ediyor.

Rose Adası

BAĞIMSIZ MİKRO DEVLET HAYALİ GERÇEK OLDU!

Sıra dışı fikirleriyle ünlü olan Giorgio Rosa bir mühendis olarak belki de bugüne dek hiç kimsenin denemediği, denemeye cesaret edemediği bir fikri gerçeğe dönüştürdü. Devletlerin kısıtlayıcı yasalarından uzak, özgür bir yaşam alanı yaratma umuduyla çıktığı bu yolda işe ilk olarak kendi dünyasını tasarlamakla başladı. Rose Adası'nda turistler için bar, restoran ve mağazalar açılacak; kendi bayrağı, kendi anayasası ve hatta kendi para birimi olacaktı. Dil olarak Çin, Japonya, Almanya, ABD, Fransa ve Brezilya gibi ülkelerde konuşulan Esperanto dilini seçti. Kısacası Rose Adası uluslararası sularda kimsenin müdahale edemeyeceği 'bağımsız bir mikro devlet' olacaktı, oldu da.

Giorgio Rosa ve arkadaşları, Rose Adası'nda

İtalyan mühendis planını hayata geçirmek için çalışmalara başladı. Yıllar süren çabasının sonucunda adayı inşa etti. 9 çelik sütun üzerine oturtulan ada yaklaşık 400 metrekarelik bir alan kaplıyordu. Rimini kıyılarından 11 kilometre uzakta yer alan yapı, o dönem İtalyan karasularının dışında kalıyordu. Bu durum da Rosa’ya, platformu bağımsız bir ülke ilan etme cesaretini vermişti. Sonunda platformun inşaatı bitti ve adada restoran, bar, gece kulübü, hediyelik eşya dükkanı ve bir de postane açıldı ve elbette konaklama alanı da bulunuyordu. Rosa, tatlı su ihtiyacını karşılamak için 280 metre derinlikte bir kuyu bile açtırmıştı. 1 Mayıs 1968 tarihinde ise Giorgio Rosa bağımsızlığını ilan ederek kendini cumhuriyet başkanı ilan etti.

ALTERNATİF BİR YAŞAM ALANI OLARAK GÖRÜLDÜ

1968 yılında hem dünyada hem de İtalya'da çalkantılı bir siyasi atmosfer vardı, Rose Adası kısa sürede özellikle gençler arasında popüler hale geldi. Üniversite öğrencileri ve özgürlükçü gruplar için ada, devletlerin katı kurallarından uzak alternatif bir yaşam alanı olarak kabul görüyor ve ilgi çekiyordu. Yönetim, içişleri, maliye, dış ilişkiler gibi bakanlıklara ayrılmıştı; Giorgio Rosa ise başkanlık görevini üstlenmişti.

Rose Adası'nın yıkılışı ve yayınlanan filmin afişi

BOMBALAR DÖŞENDİ, FIRTINAYLA DENİZE GÖMÜLDÜ

Uluslararası arenada hiçbir şekilde tanınmayan bu mini devlet İtalyan hükümetini kızdırdı. Hükümet, adanın resmi kara sularının dışında bulunmasına rağmen turizmden gelir elde edilmesinin ve vergi dışı bir ekonomik düzenin kabul edilemez olduğunu savundu ve yetkililer alarma geçti. Rose Adası'nda bağımsızlık ilan ettikten yalnızca 55 gün sonra, 26 Haziran 1968’de İtalyan donanması adayı işgal etti. Adada yaşayan halk tahliye edildi ve denizin üzerindeki platform ablukaya alındı. Ablukanın ardından adaya bombalar döşendi ve platform bu hamlenin ardından ciddi şekilde zarar gördü. Bombalardan nasibini fazlasıyla alan ve zar zor ayakta duran platform son darbeyi de 26 Şubat 1969’da çıkan fırtınadan aldı ve Rose Adası tamamen denizin dibine sürüklendi.

İtalyan mühendis Giorgio Rose

Yalnızca birkaç ay varlığını sürdürebilen Rose Adası Cumhuriyeti tarihe bağımsızlık arayışlarının en sıra dışı örneklerinden biri olarak geçti. Giorgio Rosa’nın ütopyası yıkılmış olsa da onun içindeki kendi bağımsız devletini kurma hayali yıllarca dilden dile anlatıldı. Ancak onun bu ilginç hikâyesi 2020 yılında yeniden gündeme geldi.2020’de 'Rose Adası’nın İnanılmaz Hikâyesi' (L’incredibile storia dell’Isola delle Rose) adlı filmi yayımlandı. Film, Rosa’nın sıradışı hayalini ve İtalyan devletinin sert tepkisini beyazperdeye taşıdı ve izleyenlerin beğenisini topladı.